Chỉ số HDI là một trong những công cụ quan trọng để đánh giá khả năng, sức mạnh và tiềm năng của con người. Được nhiều tổ chức quốc tế sử dụng, chỉ số HDI giúp các doanh nghiệp và quốc gia đo lường năng lực của mỗi cá nhân. Vậy theo bạn, chỉ số HDI là gì? Ý nghĩa, công thức và phương pháp đo lường chỉ số HDI có gì đáng tin cậy nhất? Hãy cùng tìm hiểu về chủ đề này trong bài viết dưới đây.
TÓM TẮT
Video giải thích HDI: Viết tắt từ gì?
Khái niệm chỉ số HDI: Phát triển con người là gì?
Chỉ số Phát triển Con người (HDI) trong tiếng Anh được gọi là Human Development Index. Đây là một công cụ thống kê được sử dụng để đo lường thành tựu tổng thể của một quốc gia về các khía cạnh kinh tế và xã hội. Các khía cạnh kinh tế và xã hội của một quốc gia dựa trên sức khỏe của người dân, trình độ học vấn, mức sống và thu nhập của họ, cũng như sự hài lòng với các chính sách của quốc gia đó.
Chỉ số Phát triển Con người là một thước đo tổng thể về thành tích trong các khía cạnh chính của sự phát triển con người, bao gồm sự sống lâu và khoẻ mạnh, trình độ hiểu biết và mức sống khá. Trong đó, chỉ số sức khỏe được đánh giá thông qua tuổi thọ trung bình khi sinh, trình độ học vấn được tính dựa trên số năm học của người lớn từ 25 tuổi trở lên, và số năm học dự kiến của trẻ em trong độ tuổi đi học. Mức sống được đo bằng tổng thu nhập quốc dân trên đầu người.
Theo chỉ số HDI năm 2021, Việt Nam đạt 0.704 và xếp hạng thứ 117/189 quốc gia và vùng lãnh thổ, được tổ chức UNDP thu thập thông tin và đánh giá.
Ai tạo ra chỉ số HDI?
Nhà kinh tế người Pakistan, Mahbub ul Haq, đã sáng tạo chỉ số HDI vào năm 1990. Chỉ số này được Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) sử dụng để đo lường sự phát triển của một quốc gia. Chỉ số HDI kết hợp bốn tiêu chí chính bao gồm tuổi thọ sức khỏe, số năm đi học dự kiến, số năm đi học trung bình và tổng thu nhập quốc dân trên đầu người.
Hàng năm, UNDP xếp hạng các quốc gia dựa trên báo cáo HDI được công bố trong báo cáo thường niên. HDI là một trong những công cụ tốt nhất để theo dõi mức độ phát triển của một quốc gia, vì nó kết hợp tất cả các chỉ số kinh tế và xã hội quan trọng đóng góp vào sự phát triển kinh tế.
Tác dụng của chỉ số HDI
- HDI giúp đánh giá tiềm năng phát triển con người của một quốc gia.
- Là một thước đo phụ để xem mức độ phát triển của một quốc gia bên cạnh các chỉ số thống kê tiêu chuẩn về tăng trưởng kinh tế.
- Chỉ số này cũng có thể được sử dụng để xem xét các lựa chọn chính sách khác nhau của các quốc gia xem có phù hợp với người dân của mình hay không.
- HDI tóm gọn một phần của những yếu tố đòi hỏi sự phát triển con người. Tuy nhiên, nó không phản ánh bất bình đẳng, nghèo đói, sự an ninh của con người hay quyền tự do của người dân trong nước.
- Chỉ số HDI còn giúp xác định tác động của yếu tố xã hội tâm lý đến sức khỏe ở những quốc gia có chỉ số cao so với những quốc gia có chỉ số phát triển con người thấp.
- HDI đo lường sự tiến bộ và chất lượng cuộc sống con người ở cấp độ toàn cầu và được sử dụng để so sánh các chính sách chính phủ, bao gồm chăm sóc sức khỏe và giáo dục.
Công thức đo lường chỉ số HDI
Chỉ số HDI đo lường mức độ thành tựu cơ bản trong quá trình phát triển con người. Chỉ số này được tính bằng cách trung bình các chỉ số cuộc sống kiểm tra, bao gồm kiến thức và hiểu biết, sự sống lâu dài và khỏe mạnh, và mức sống có thể chấp nhận được. Mỗi thành phần trong 3 tiêu chí này được chuẩn hóa để chia tỷ lệ từ 0 đến 1, và sau đó giá trị trung bình 3 thành phần này sẽ tính được chỉ số HDI của quốc gia đó.
- Chỉ số sức khỏe được đo bằng tuổi thọ. Tuổi thọ trung bình của mỗi quốc gia được chuẩn hóa từ 20 đến 85.
- Chỉ số trình độ học vấn được đo ở hai mức: số năm học trung bình của người dân và số năm học dự kiến của trẻ em. Các chỉ số này cũng được chuẩn hóa, với 15 năm học trung bình và 18 năm học dự kiến bằng 1.
- Chỉ số mức sống dựa trên GNI (Gross National Income) trên đầu người dựa trên sức mua tương đương (PPP – Purchasing Power Parity). Mức sống này cũng được chuẩn hóa, với 75.000 đô la là 1 và 100 đô la là 0.
Chỉ số HDI được tính bằng công thức: (chỉ số sức khỏe chỉ số học vấn chỉ số mức sống) / 3.
Kết luận
Đó là câu trả lời cho câu hỏi “chỉ số HDI là gì?” và giải thích về ý nghĩa, công thức đo lường chỉ số phát triển con người. Chỉ số HDI là một công cụ hữu ích để đánh giá sự phát triển con người và đo lường chất lượng cuộc sống. Nó giúp chúng ta dễ dàng so sánh các chính sách và tiến bộ của các quốc gia trên thế giới.
Từ khóa tìm kiếm: chỉ số HDI, cách tính chỉ số HDI, chỉ số phát triển con người, HDI nghĩa là gì, chỉ số HDI được đo bởi các chỉ số nào, công thức tính chỉ số HDI, HDI.
Trang chủ: VDO Software
